Op dit level van de Piramide van Communicatiemodellen is communicatie niet alleen zenden, maar ook ontvangen. Communicatie is in deze visie dus pas geslaagd als de boodschap correct is overgekomen op de doelgroep. De boodschap moet dan liefst zo zijn overgekomen zoals de zender had bedoeld.

De volgende modellen passen bij het Zender-Ontvanger-model:

• Berlo’s SMCR model
• Zender – Ontvanger model
• Roman Osipovitsj Jakobson’s model

De zender bepaalt dus wat ‘geslaagde communicatie‘ is, want communicatie is geslaagd als zijn doel is bereikt.

Uitleg van de minimale onderdelen van het Zender-Ontvanger-model:

• Z : Zender; dit is een rol die iemand of een organisatie speelt ten opzichte van de andere deelnemer aan het communicatieproces. De andere deelnemer is dan de Ontvanger. Deze rollen kunnen wisselen.
• O : Ontvanger; dit is een rol die iemand of een organisatie speelt ten opzichte van de andere deelnemer aan het communicatieproces. De andere deelnemer is dan de Zender. Deze rollen kunnen wisselen.
• → : De actie van het zenden én correct ontvangen van een boodschap.

Het doel van de zender zal zijn dat de boodschap ‘correct’ is overgekomen. Toch kan de zender ambitieuzere doelen stellen. De boodschap moet niet alleen ‘goed’ overgekomen zijn, deze boodschap moet ook leiden tot de gewenste verandering in kennis, houding en gedrag van de doelgroep.

Bij deze visie komt ook de doelgroep in beeld, want het is niet genoeg dat een boodschap gezonden wordt – maakt niet uit naar wie – de boodschap moet ook door een specifieke doelgroep op een specifieke manier worden begrepen en leiden tot een specifiek effect. De doelgroep kan zelfs gesegmenteerd worden.

Bij deze visie hoort dus veel meer denkwerk (analyse) dan bij de visie die zegt dat communicatie is ‘zenden’. Dit denkwerk betaalt zich meestal terug in een effectievere en efficiëntere campagne.

Lees ook op Communicatie KC:

• Doelstelling van de campagne
• Piramide van Communicatiemodellen

Zie ook:

• Video 1. Non-intentionele communicatie
• Video 2. Geslaagde en mislukte communicatie
• Video 3. Zender en Ontvanger: S & R