Volgens kredietbeoordelaar Moody’s zal de vergrijzing zorgen voor een lagere economische groei in veel Westerse landen, de komende 20 jaar. Sinds de Tweede Wereldoorlog is de bevolking in het Westen namelijk enorm gegroeid – er waren heel veel doden gevallen, men was weer optimistisch en er ontstond een ‘baby-boom’. De ‘baby-boomers’ – de mensen die kort na de oorlog zijn geboren – werden in de jaren ’60 volwassen, zij vormden de meerderheid en verzetten zich tegen de oudere generatie; dit was de ‘flower power’ tijd met o.a. als leus ‘make love not war’.
Minder werkenden & meer niet-werkenden
Nu begint de baby-boom generatie met pensioen te gaan, waardoor het aantal werkenden afneemt en het aantal gepensioneerden toeneemt, want de baby-boomers zijn nog steeds het grootst in aantal ten opzichte van de generatie ervoor en ten opzichte van de generaties erna. De jongeren van nu moeten dus een grote hoeveelheid niet-actieven in leven houden, die wel geld uitgeven, maar geen geld verdienen. Daarbij komt dat er minder jongeren zijn dan in de tijd van de baby-boom. Er zijn dus gewoon minder mensen die nu geld kunnen verdienen en alleen al daardoor groeit de economie minder.
China, USA, UK, Brazilië, India, Turkije en Mexico
Overigens neemt de vergrijzing in China ook enorm toe, dus ook daar zal de economie minder snel groeien. Maar in de USA, de UK, Brazilië, India, Turkije en Mexico neemt de groei van de beroepsbevolking voorlopig nog wel toe, hoewel minder snel dan voorheen.
Invloed van vergrijzing op mentaliteit en uitgavepatroon
Mensen die van een pensioen leven, maken het geld op dat ze eerder hebben gespaard – eventueel aangevuld met wat de jongere generatie bijdraagt. Daarbij komt dat ze niet meer voor later hoeven te sparen, want voor hen is ‘later’ nu. Ze hoeven niet meer te sparen voor een huis, een auto, voor de kinderen, etc. Het gevolg is dat er relatief veel wordt uitgegeven, en weinig gespaard. Daardoor kan de inflatie toenemen.
Als de hoeveelheid spaargeld afneemt, is er ook minder geld voor investeringen. Dit kan eraan bijdragen dat er minder aan innovatie wordt gedaan.
Oudere mensen hebben de neiging om minder risico te nemen. Dit zie je terug in minder risicovol beleggen: ze gaan meer in obligaties beleggen in plaats van in aandelen, hierdoor daalt de rente.
Mogelijke oplossingen
Een deel van de oplossing zou zijn om mensen langer aan het werk te houden en dus korter een niet-productieve en consumerende pensionado te laten zijn. Maar daarvoor moeten regeringen de pensioenleeftijd verhogen en daarvoor hebben ze de goedkeuring van stemmers nodig, en heel veel stemmers lopen zélf tegen hun pensioen dus die stemmen tégen langer doorwerken.
Een ander deel van de oplossing zou zijn om jongeren te laten immigreren uit landen waar juist heel veel jongeren zijn, onder andere Afrika en Arabische landen. Maar juist ouderen zijn opgegroeid in een wereld met nog veel landsgrenzen en relatief weinig invloed van buiten. Zij moeten erg wennen aan mensen met andere gewoontes en een andere cultuur. Dus ook voor díe oplossing zullen ze over het algemeen niet stemmen.
Lees ook:
Communicatie KC 