Pre-testen

Geplaatst: 04 november 2014. Bijgewerkt: 26 juli 2021. Auteur: Harry Smals

Het is nuttig om communicatiemiddelen, content of vragenlijsten te pre-testen vóórdat je ze gebruikt. Zo voorkom je dat de doelgroep ze heel anders – of helemaal niet – begrijpt, dan jij bedoeld had.

Bovendien kunnen mensen beter reageren op iets concreets dat ze krijgen voorgeschoteld dan dat ze kunnen bedenken wat ze zouden willen. Dus als je aan een representatieve steekproef vraagt via welke media en met welke tekst & beeld ze benaderd willen worden, dan krijg je waarschijnlijk een erg voor de hand liggend antwoord, dat erg lijkt op wat er al is. Wat er al is valt niet op, krijgt geen aandacht en is niet effectief. Bedenk dus zélf een creatief concept en vertaal dit naar content en middelen, en schaaf dit bij door te pre-testen.

Het belangrijkste van pre-testen is dat jij door de ogen van de ontvanger leert kijken (outside-in). Vandaar dat je al heel eenvoudig kunt beginnen met pre-testen door de eerste de beste persoon die je ziet te vragen wat hij vindt van jouw idee. Natuurlijk is dit helemaal geen representatieve steekproef, maar het leert je wél; om eens door de ogen van iemand anders naar jouw creatie te kijken.

Probeer jouw creatie (conceptuele vragenlijst, concept van advertentie of iets dergelijks) te confronteren aan een zo representatief mogelijke steekproef uit de doelgroep.

Communicatiemiddelen pre-testen: wat testen?

Bij communicatiemiddelen krijg je met pre-testen een beter inzicht in welke effect je kan verwachten van elk van de middelen. Zo kan je onder de doelgroep testen of o.a.:

De boodschap wordt opgemerkt,
De inhoud begrijpelijk is,
De inhoud overkomt zoals bedoeld,
Er neveneffecten optreden,
Argumenten geloofwaardig worden gevonden.

Hoe content pre-testen: Tekst

Je wilt hier weten:

Welk tekst brengt de juiste Boodschap over bij de doelgroep?
Idem: juiste Gevoel.

Hoe? Laat individuele mensen uit de doelgroep de tekst lezen. Onderzoek met een of meer van de volgende methodes:

Interview: “Wat is het belangrijkste dat je uit deze tekst hebt onthouden?”
Hardop denken: Laat de persoon de tekst lezen (niet hardop) & laat hem meteen zijn gedachten uitspreken: “O ja?”; “Wat een onzin!”; “Huh?”; “Wat is dat?”; etc.
In kantlijn schrijven: Als “Hardop denken”: laat zijn gedachten in de kantlijn schrijven.

Hoe content pre-testen: Beeld

Je wilt hier weten:

Welk beeld brengt de juiste Boodschap over bij de doelgroep?
Idem: juiste Gevoel.

Hoe? Onderzoek met een of meer van de volgende methodes:

Maak moodboards die de gewenste stemming (mood) moeten weergeven.
Verzamel plaatjes van honden/ dieren/ planten/ huizen / etc.
Vraag aan individuele mensen uit de doelgroep of aan een test-panel (steekproef uit de doelgroep).
- Welk moodboard roept de juiste stemming (mood) op bij de doelgroep? Waarom?
- Idem: Welk persoon / hond / dier / plant / huis / etc.

Hoe video pre-testen

Je wilt hier weten:

Welk bewegend beeld brengt het juiste Verhaal over bij de doelgroep?
Idem: juiste Boodschap.
Idem: juiste Gevoel.

Hoe? Onderzoek met een of meer van de volgende methodes:

Vertel individu/ panel uit de doelgroep hoe de video eruit moet zien & vraag zijn/ hun mening. (Dit kan eventueel informeel: ‘bij de koffie-automaat’.)
Maak een storyboard en laat dit zien aan individu / panel uit de doelgroep:
- Interview: “Wat is het belangrijkste dat je uit dit storyboard hebt onthouden?”
- Hardop denken: Laat het storyboard bekijken & Laat meteen zijn gedachten uitspreken: “O ja?”; “Wat een onzin!”; “Huh?”; “Wat is dat?”; etc.
Maak Proefversie van de video & als ‘Storyboard’.

Hoe vragenlijsten pre-testen

Laat ca. 10 mensen die niet op jou lijken (ouder, jonger, etc.) de vragenlijst invullen. Vraag daarna:

Wat ze ervan vonden.
Wat ze leuk vonden.
Wat ze vervelend vonden.
Wat ze onduidelijk vonden.
etc.

Zo achterhaal je of respondenten hetzelfde begrijpen bij een vraag als jij. Als ze de vraag anders (‘verkeerd’) begrijpen, dan klopt hun antwoord niet en is de vraag niet valide. Als ze de vragenlijst niet meer leuk vinden, dan heb je kans dat ze snel iets invullen om ervan af te zijn en klopt hun antwoord ook niet en is de vraag niet valide.