Verschil Communicatie, Marketing en Media

Marketing en communicatie, houden zich allebei bezig met het onderhouden van relaties tussen de organisatie en haar stakeholders (en doelgroepen). Maar bij marketing ligt de nadruk op consumenten, terwijl het bij communicatie in principe gaat over het onderhouden van relaties met álle stakeholders. In praktijk heeft een bedrijf vaak één afdeling Marketing & Communicatie. Vaak houdt deze afdeling zich ook bezig met Media.

Michels ziet de volgende taakverdeling tussen communicatie en marketing:

Taken Communicatie	Taken Marketing
Zowel extern als intern	Vooral extern
Focus op reputatie	Focus op sales
Profilering van de organisatie	Positionering van het merk
Arbeidsmarktcommunicatie	Prijsbeleid
Huisstijl	Concurrentieanalyse
Sponsoring	Reclame
Pers en Media	Direct Marketing
Site/ internet	Webshop/ e-commerce
Social media	Sales promotion
Contentstrategie	Persoonlijke verkoop

De kern van het verschil tussen Communicatie en Marketing

Met communicatie richt je je op het brein van de doelgroep. Communicatie houdt zich namelijk bezig met het beïnvloeden van kennis, houding en voorgenomen gedrag van de communicatiedoelgroepen. Dit doe je door boodschappen te zenden naar deze doelgroepen. Om houding en gedrag te beïnvloeden moeten de boodschappen de ontvangers emotioneel raken. Op de langere termijn kan het effect zijn dat de ontvangers zich betrokken voelen bij elkaar, bij hun organisatie of merk.

Marketing daarentegen richt zich op het daadwerkelijke gedrag van de doelgroep. Voor het beïnvloeden van daadwerkelijk gedrag is het vaak niet genoeg om boodschappen te zenden, daarvoor heb je ook belonen en straffen nodig. In de marketing gebruiken we dan ook de marketing-mix, zodat de doelgroep beloond kan worden voor gewenst gedrag; dit gebeurt door aanpassingen in bijvoorbeeld de prijs, het aanbod, het gemak van de verkrijgbaarheid, leuk personeel, etc.

Communicatie versus Marketing & Media

Marketing en Media kun je zien als de hardware, Communicatie is dan de software. Bij Marketing & Media ligt de nadruk op cijfers en feiten, bij Communicatie gaat het over verhalen en emotie. Bij Communicatie gaat het om de boodschap, de inhoud van de media.

Positie Communicatie ten opzichte van Marketing

Vanuit marketing wordt meestal naar communicatie gekeken als een instrument om marketingdoelen te realiseren. Dan kun je echter beter spreken van marketingcommunicatie (MarCom), ofwel de ‘P’ van ‘promotie’ uit de marketingmix. In deze visie wordt communicatie pas betrokken bij de uitvoering (implementatie) van het beleid. Echter, marketing en communicatie staan op hetzelfde niveau van beleid, zoals Vos duidelijk maakt in onderstaande figuur.

Relatie marketing en communicatie (Vos 2011, p136)

Michels ziet ongeveer dezelfde relatie tussen organisatiedoelstellingen, marketingdoelstellingen en communicatiedoelstellingen, maar hij geeft ze eenvoudiger weer. Zoals het plaatje hieronder.

Organisatie Marketing Communicatie doelen — Relatie tussen doelstellingen (Michels 2016).

De begrippen slim gebruiken

Traditioneel zijn sommige mensen ‘allergisch’ voor de term marketing en dan is het handiger om over communicatie te spreken. Aan de andere kant kunnen bureaus soms hogere tarieven rekenen als ze hun activiteiten marketing noemen in plaats van communicatie.

In ons tijdperk van internet en interactie vervaagt het verschil tussen de begrippen marketing en communicatie. Professional kiezen daarom het begrip dat in een bepaalde situatie het beste past. Of ze noemen zich deskundig in bijvoorbeeld: