Een Merk is enerzijds een identiteit, zoals: naam, logo, kleur, muziek, geur, etc. anderzijds is een Merk een associatienetwerk in het brein van de doelgroep: het imago.
A Brand is what people think, feel & say it is based on the sum of all experiences that they associate with that brand. – Joris Merks-Benjaminsen
Your brand is what other people say about you when you’re not in the room. – Jeff Bezos, Amazon
Alles met een naam kan een merk worden, maar het ís pas een merk als het iets mythisch heeft en als het emotie, gevoel oproept.
De kern-boodschap of het kern-begrip van een campagne kan ook een merk zijn. Bijvoorbeeld:
Alles en iedereen met een naam kan een merk worden, als het als label wordt gebruikt om aan producten (goederen en diensten) te hangen. Bijvoorbeeld:
Branding: het optimaliseren van een merk.

Soorten merken
- Consumenten Merk. Hiervan bestaat een Brand Identity en een Brand Image.
- Corporate Brand. Hiervan bestaat een Corporate Identity en een Corporate Image.
- Product. Hiervan bestaat een Product Identity en een Product Image. Bijvoorbeeld Jeep was een auto, maar is nu een merk; Mars, was een gevulde chocoladereep, maar is nu een Corporate Brand.
- Persoon. Enerzijds kun je werken aan je eigen Personal Brand. Anderzijds kunnen bekende personen een merk worden, door hun naam te lenen aan producten of andere merken. Zoals Michael Jackson of Michael Jordan. Zo iemand is dan een endorser. Iemands naam kan zelfs een merknaam worden, zoals Louis Vitton, Roland Garros, Bjørn Borg, etc.
- Muziek Band. Het gevoel dat een band oproept is minstens zo belangrijk voor haar succes als de muziek die ze maakt. Dit doet ze door associaties op te roepen, zoals bijvoorbeeld Marilyn Manson (naam samengesteld uit sekssymbool Marilyn Monroe en moordenaar Charles Manson). Merchandise is hiervoor belangrijk, maar ook media-optredens etc.
Het is belangrijk om het juiste merk te gebruiken als afzender of mede-afzender (endorser), want het merk beïnvloedt de houding van de ontvanger ten opzichte van de boodschap.
De identiteit van het merk kun je vormgeven met de Huisstijlelementen. (Zie ook: Huisstijl, Identity, Branding, Cultuur.)

Lees hieronder:
- Ontstaan van het begrip ‘merk’
- Merk als toevoeging aan product
- Merk als onderscheidend kenmerk
- Merk als breinpositie
- Merk als image: associatienetwerk in het brein
- Merk-identiteit & Merk-image
- Merk, image en reputatie
- Lees meer over merken
Ontstaan van het begrip ‘merk’
Al in de tijd van de Grieken en Romeinen werden winkels herkenbaar gemaakt door uithangborden en door tekens op routebeschrijvingen, en in de Middeleeuwen is waarschijnlijk het Engelse woord voor merk (brand) ontstaan uit het Noorse woord voor het brandmerken van vee: ‘brandr’. (Riezebos 2002).
Merk als toevoeging aan product
Heel lang was een merk dan ook niets anders dan iets dat aan een product werd toegevoegd: erin gebrand, of erop geplakt, geschilderd, gedrukt of genaaid. Door dit merk kan het product onderscheiden worden van andere vergelijkbare producten. Vooral in een markt met veel producten is het belangrijk dat producten zich van elkaar onderscheiden en het toevoegen van een merk is dan een oplossing.
Merk als onderscheidend kenmerk
Het merk maakt dan duidelijk waarin het ene product zich onderscheidt van het andere. Bijvoorbeeld: thee uit een kist waar een brandmerk op staat waaruit blijkt dat hij uit India komt, smaakt anders dan thee uit een kist met een merk uit Kenia. Het merk vertelt dan dus iets over de productkenmerken.
In een overvolle markt zijn de producteigenschappen echter niet doorslaggevend, want er zijn verschillende merken die bijvoorbeeld goede sportschoenen aanbieden. Het verschil tussen Nike en Adidas zit hem dan niet zozeer in het verschil in het product, maar het gevoel, de associaties die horen bij het merk dat erop staat.
Merk als breinpositie
Merken zijn daarom steeds meer een toevoeging aan een product dat een onderscheid suggereert dat weinig heeft te maken met het product zelf. Het gaat dus steeds meer om de positie die het product en het merk krijgen in het brein van de doelgroep.
Merk als image: associatienetwerk in het brein
Mensen krijgen een voorkeur voor een merk doordat ze een beeld/ image hebben bij dat merk: een merkimago, ofwel brand image. Dit mentale beeld – ofwel perceptie – associëren mensen met emoties en waarden, en daardoor krijgen ze een positieve houding t.o.v. dat merk.
Gevolgen van die associatie met emoties (e-motion: in beweging zetten) etc. is dat mensen iets gaan doen: producten kopen van dit merk, het merk vrijwillig promoten. Of – als het gaat over een corporate brand – bij een organisatie willen werken en er willen blijven werken. Als het merk past bij iemand, dan zal hij/ zij trouw blijven aan dit merk.
Merk-identiteit & Merk-image
Na het voorgaande kan er onderscheid gemaakt worden tussen:
- merk-identiteit : wat het merk is & wat de betreffende managers willen dat het merk is.
- merk-image : de perceptie die doelgroepen hebben van het merk; dit is een associatienetwerk bestaande uit attributen, benefits en waarden (zoals in de middel-doelketen).
Merk, image en reputatie
Het onderscheid tussen merk, image en reputatie wordt steeds minder gemaakt. Het woord ‘merk’ (of ‘brand’) wordt vaak geassocieerd met commercie en marketingcommunicatie. ‘Reputatie’ hoort traditioneel meer tot de de wereld van PR en corporate communication. Maar deze begrippen worden vaak door elkaar gebruikt, zoals bijvoorbeeld in dit citaat (‘brand’ wordt hier gebruikt zoals veel andere mensen ‘reputatie’ gebruiken):
Ook ‘image’ en ‘reputatie’ worden vaak door elkaar gebruikt. Traditioneel hoort ‘image’ bij een bepaalde doelgroep op een bepaald moment, terwijl ‘reputatie’ een optelsom is van images bij verschillende doelgroepen over een langere periode.
Lees meer over merken:
- Boodschap en Merk
- Bouba/ kiki effect: belangrijk bij ontwikkelen van merknaam.
- Branding door de jaren
- Brand Experience verhogen, check & advies
- Franzen, Giep (1999) De Mentale Wereld van Merken. Kluwer
- Gewenst Image
- Het belang van een sterke merknaam , op info.nu
- Hoe onderzoek je een Merk?
- Identity Structuur, Merkstructuur, Merkstrategie
- Jij als Merk
- Kenniscentrum van EURIB (European Institute for Brand Management)
- Marketing op Facebook, Frankwatching.com
- Merk is een associatienetwerk in het brein
- Merk ontwikkelen met Identity Mix
- Merk ontwikkelen met Merk Identity Mix
- Merk registreren
- Onderzoek en Advies over Merk
- Ranking the Brands : schatkamer vol data over merken wereldwijd.
- Riezebos, Rik (2002) Merkenmanagement, Noordhoff
- Sustainable brand
- Sterk Merk
- Van Corporate Identity Mix naar Merk Identity Mix
- Verdwenen merken
- Wat is Branding?
[…] – je organisatie, merk of product – kunnen spontaan in het nieuws komen, maar dat hoeft niet altijd op een positieve […]
[…] niet zo goed bij communicatie op Strategisch Niveau, aangezien het dan gaat over bijvoorbeeld: Merk, Identiteit, […]
[…] een lijst van alle online en offline middelen & evenementen (instrumenten) die het merk zou moeten inzetten voor jouw campagne. En zet hierachter minstens vier kolommen. Geef per […]
[…] na over je met je merk kan betekenen voor mensen. Zo kom je tot een zuivere expressie en communicatie voor je […]
[…] kan je gebruiken als de kern van een merk. Mensen gaan duurzame relaties aan met elkaar en met merken, waarin ze een persoonlijkheid […]
[…] voor het onderwerp (merk) uit de PR […]
[…] kun je zien als de kernboodschap die het management heeft opgesteld voor de organisatie (of het merk). De hele organisatie moet deze kernboodschap uitdragen in bijvoorbeeld tekst, beeld en gedrag. […]
[…] hoe de marketingdoelgroep aan je merk gebonden kan worden, ga dan onderzoek doen naar hoe je hun Brand Loyalty (= merktrouw) kan […]
[…] Wat is uw relatie met het merk? […]
[…] een konijn en een mug). De geïnterviewde moet dan het plaatje kiezen dat het beste past bij het merk en welke juist helemaal niet. Het gaat er nu om dat je als interviewer vraagt – en dóórvaagt […]
[…] gaat echter verder. Het gaat ook over het creëren en onderhouden van een gewenst image, een merk en […]
[…] (merk, […]
[…] Hierarchical Value Map is een visuele weergave van een associatienetwerk van een merk in het brein van ontvangers. Dit associatienetwerk is gestructureerd van oppervlakkige associaties […]
[…] dat het nuttig is om eerst te onderzoeken welke houding de ontvangers hebben ten opzichte van je merk, en dan pas een campagne te ontwikkelen. Zo kun je meer realistische en zinnige doelstellingen […]
[…] Bij communicatie gaat het dus om veranderingen in het brein van de ontvanger. (Vandaar dat image en merk belangrijk zijn, want deze hebben een belangrijke invloed op de houding van de […]
[…] bedrijf of organisatie is het belangrijkste onderdeel van een Corporate Brand. Daarnaast heeft het merk ook een logo, huisstijlkleuren etc. Dit zijn onderdelen van haar Identity Mix. Deze heeft een grote […]
[…] is bijgekomen dat je merk moet worden gevonden, en dat het wordt leuk gevonden. Zodat anderen goed over je praten. Daarvoor […]
[…] bij aan merk–imago (het zijn dus […]
[…] Beide disciplines houden zich bijvoorbeeld traditioneel ook bezig met Branding (het bouwen van een merk). Hoewel bij marketing vaak de nadruk ligt op consumentenmerken, bij communicatie heeft men het […]
[…] gezonden? Of een proces van interactie, waarbij mensen zich meer bij elkaar en hun organisatie / merk betrokken voelen? (Vaak is het nuttig om beide visies in je mentale gereedschapskist te hebben, […]
[…] is het zo dat een merk rekening moet houden met meerdere belangen, diverse partijen moeten het merk een warm hart […]
[…] component gaat over wat individuen weten en geloven over een object (product / merk, etc.). En welke attributen volgens hen hierbij […]
[…] moet een missie motiveren. Een missie moet eraan bijdragen dat mensen (intern en extern) het merk relevant vinden of er zelfs van gaan […]
[…] is het vooral belangrijk dat je een positieve houding (affectief element) ten opzichte van je merk (of product, of onderwerp) creëert en vasthoudt. De ontvanger kan dan strategie 3. (zie […]
[…] Image draag je er dus aan bij dat de doelgroep de gewenste houding krijgt ten opzichte van het merk. Deze gewenste houding is een goed uitgangspunt om het gewenste gedrag uit te lokken: meer kopen, […]
[…] Branding is het bouwen van een merk. […]
[…] Image draag je er dus aan bij dat de doelgroep de gewenste houding krijgt ten opzichte van het merk. Deze gewenste houding is een goed uitgangspunt om het gewenste gedrag uit te lokken: meer kopen, […]
[…] langdurige emotionele relaties aanhoudt met het merk. […]
[…] van het merk naar de […]
[…] een mindmap van aantrekkelijke punten maken: welke positieve associaties zijn er mogelijk rond het merk en de […]
[…] (wat wil hij, wat motiveert hem, etc.); aan de andere kant moet je boodschap passen bij de zender (merk/ organisatie), want wat je tegen de ontvanger vertelt moet wel waar zijn, op de lange duur moet de […]
[…] je boodschap kun je helpen te overbruggen wat enerzijds het merk wil en anderzijds wat de de ontvanger wil. Het bedenken van de boodschap is een creatief proces, […]
[…] relatie heeft de ontvanger met het merk, product, de […]
[…] tussen het merk en de […]
[…] werknemers, investeerders, etc. worden voortdurend verleid om naar een ander merk of organisatie over te stappen. Voor de continuïteit van de organisatie is het echter belangrijk […]
[…] Branding is het bouwen van een merk. […]
[…] doordat journalisten, bloggers, twitteraars, etc. vrijwillig en positief communiceren over jouw merk, organisatie, product of dienst. (Vindbaarheid is daarbij […]
[…] merk kun je inside-out bekijken en dan gaat het over de merk-identiteit. Bij de merk-identiteit gaat het […]
[…] Bij een campagne (tactisch niveau) kan dat ook bijna niet anders, maar op het niveau van het merk (strategisch niveau) zou je ook moeten bedenken hoe je een volggroep kunt ontwikkelen en in stand […]
[…] doordat journalisten, bloggers, twitteraars, etc. vrijwillig en positief communiceren over jouw merk, organisatie, product of […]
[…] merk is een sterk merk als het enerzijds zich consistent presenteert en anderzijds een onvergetelijke […]
[…] te beginnen moeten we het begrip ‘merk’ zodanig omschrijven dat we het kunnen onderzoeken. We moeten het begrip ‘merk’ dus […]
[…] sterker een merk is, hoe meer aantrekkingskracht ze heeft op mensen. Mensen worden op die manier fans en gaan het […]
[…] elementen kun je ook gebruiken voor het ontwikkelen van een merk. Zo voeg je dynamiek toe aan de statische Identity […]
[…] Merk, merkniveau […]
[…] je een spagaat. Aan de ene kant moet je namelijk een vertaling maken vanuit de strategie van het merk: wat wil het merk nu en over een langere periode vertellen over zichzelf, hoe wil ze zich […]
[…] merk is enerzijds het beeld / imago de doelgroep heeft van een onderwerp. Anderzijds is het de […]
[…] doordat de doelgroep de afzender niet kent, niet relevant vindt of niet sympathiek vindt. Het merk dat als afzender fungeert moet daarom sterk en positief zijn. We hebben het dan over het […]
[…] vanuit de Ontvanger: Als jij de Ontvanger was, wat zou je nodig hebben om van het Merk te gaan […]
[…] Merk, productlijn, dienstenpakket van de opdrachtgevende organisatie (hoe is hiermee de moeder-dochter-relatie?) […]